काठमाडौं । मोरङको बेलबारी र धनपालथानमा दक्षिण अमेरिकाको अमेजन नदीमा पाइने माछाको प्रजाति फेला परेको छ ।
अनुसन्धानकर्ताहरु जसहाङ लिम्बु, दीपक राजवंशी, अस्मित सुब्बा, लक्ष्मण खनालसहितको टोलीले टेरिगोप्लिक्थिस डिसजन्किटिभस वैज्ञानिक नामको नयाँ प्रजातिको माछा फेला पारेका हुन् ।
उक्त माछा नेपालमा पहिलो पटक बेलबारीस्थित नदीमा चार वर्षअघि देखापरेको थियो । नयाँ प्रजातिको माछा भन्ने शंका लागेर त्यही समयदेखि स्थानीय अनुसन्धानकर्ताहरु लिम्बू, राजवंशी, सुब्बा र खनालले त्यसलाई पछ्याउन थालेका थिए ।
पछि दुई चाइनिज अनुसन्धानकर्ताहरु जिन क्वान याङ र चेन होङ लीको सहयोगमा उनीहरुले यो अतिमिचाहा स्वभाव भएको र नेपालका लागि नयाँ प्रजाति हो भन्ने पुष्टि गरेका थिए ।
यो माछाको विषयमा अनुुसन्धानकर्ताले लेखेको एक लेख ‘बायोइन्भेजन्स् रेकर्डस्’ भन्ने विज्ञान पत्रिकाको हालैको अंकमा छापिएको छ । त्यसमा उल्लेख भएअनुसार अनुसन्धानका लागि लोहन्द्रा खोलाबाट यस माछाका ४३ वटा नमूना संकलन गरिएको थियो ।
पूर्वी नेपालका तमोरलगायत स्थायी नदीका ५० स्थानमा अध्ययन गरिएकामा लोहन्द्राका दुई स्थानमा यो प्रजाति फेला परेको थियो । यही जातको अर्को प्रजाति दमकतिरका खोलाहरुमा भेटिएको लेखमा उल्लेख छ ।